FAQ

"Diagnostisch onderzoek", het proces van het stellen van de diagnose autismespectrumstoornis (ASS) bij een individu. Het omvat het verzamelen van informatie en het beoordelen van gedrag, ontwikkeling, en sociaal functioneren om bij iemand de kenmerken en criteria van autisme te bepalen. Het proces begint meestal met een uitgebreide anamnese, waarbij de diagnostische specialistische informatie wordt samengesteld over de ontwikkelingsgeschiedenis van het individu, medische geschiedenis, gedragspatronen en familiegeschiedenis.

"Adaptieve vaardigheden", ook wel alledaagse levensvaardigheden genoemd, verwijzen naar de vaardigheden die mensen gebruiken om onafhankelijk te functioneren in het dagelijks leven. Deze vaardigheden omvatten verschillende aspecten, zoals persoonlijke verzorging, communicatie, sociale interactie, zelfredzaamheid, en de mogelijkheid om flexibel taken uit te voeren die nodig zijn om te overleven en te gedijen in de samenleving. Adaptieve vaardigheden zijn essentieel voor het dagelijks functioneren van mensen met autisme en vormen vaak een belangrijk aandachtspunt in de (ambulante) begeleiding en ondersteuning om hen te helpen een volwaardig en onafhankelijk leven te leiden.

"Autisme", ook bekend als autismespectrumstoornis (ASS), is een complexe neurologische ontwikkelingsstoornis die invloed heeft op hoe een persoon communiceert, sociaal interacteert en zich gedraagt. Het wordt vaak gezien als een "spectrum", omdat het een breed scala aan symptomen, vaardigheden en niveaus van functioneren omvat. Lees meer

"Asperger", was ooit een bijzondere diagnose in het autismespectrum, maar in recente diagnostische richtlijnen (DSM-5) is het opgenomen als een vorm van autisme in het autistisch spectrum. Het Asperger-syndroom was een subtype van autisme dat zich onderscheidt door normale taalontwikkeling, maar met moeite op het gebied van sociale interactie, communicatie en gedrag. Lees meer

"Dwangedrag", ook wel obsessief-compulsief gedrag genoemd, kan in sommige gevallen voorkomen bij mensen met autisme. Obsessief-compulsieve stoornis (OCS) en autisme delen enkele specifieke kenmerken zoals rigide gedragspatronen. Bij OCS kunnen deze patronen zich uiten als obsessies (herhaalde en ongewenste gedachten) en compulsies (herhaalde handelingen om de obsessies te verminderen). Mensen met autisme vertonen vaak repetitief gedrag als een van hun kernkenmerken.

"Contextblindheid", mensen met contextblindheid hebben moeite met het waarnemen en begrijpen van de bredere sociale en communicatieve context waarin interacties plaatsvinden. Ze kunnen bijvoorbeeld moeite hebben met het begrijpen van non-verbale signalen, lichaamsstaal, gezichtsuitdrukkingen en de impliciete aanbevolen achter gesprekken. Contextblinde individuen hebben de neiging om informatie letterlijk te nemen en kunnen moeite hebben met het herkennen van figuurlijk taalgebruik, sarcasme, of indirecte communicatie. Ze hebben vaak moeite met het voorspellen van sociale gebeurtenissen en kunnen onverwacht reageren op situaties. Contextblindheid kan bijdragen aan sociale problemen bij mensen met autisme, zoals moeite hebben met het aangaan en onderhouden van relaties, het deelnemen aan groepsgesprekken en het begrijpen van sociale normen.

"Centrale Coherentie", is de manier waarop mensen informatie verwerken en begrijpen. Normaal gesproken maken mensen verbindingen tussen verschillende stukjes informatie om ze te helpen begrijpen wat er gebeurt. Als je bijvoorbeeld naar een film kijkt, zul je de gebeurtenissen in de film begrijpen door de verschillende scènes te vergelijken en met elkaar te verbinden. Bij mensen met autisme kan dit proces moeilijk zijn. Ze kunnen moeite hebben met het maken van verbindingen tussen verschillende stukjes informatie, wat kan leiden tot moeilijkheden met het begrijpen van wat er gebeurt. Lees meer

"Executieve functies", Executieve functies (Ozonoff e.a.) zijn mentale vaardigheden die we gebruiken om te plannen, te organiseren, te prioriteren, te verdelen en het voltooien van taken. Bij sommige mensen met autisme kan het moeilijk zijn om deze uitvoerende vaardigheden te gebruiken. Lees meer

"Idiosyncratische betekenisgeving", Mensen met autisme geven soms een unieke of eigenzinnige betekenis aan bepaalde zaken. Het kan zijn dat ze woorden, objecten en situaties anders duiden dan mensen zonder autisme. Het komt voort uit hun individuele manier van waarnemen en begrijpen van de wereld om hen heen. Stel je bijvoorbeeld voor dat iemand met autisme een specifieke kleur erg leuk vindt, laten we zeggen geel. Deze persoon zou de kleur geel kunnen associëren met geluk, rust of positieve herinneringen, terwijl anderen diezelfde kleur gewoon als een willekeurige kleur zien. Deze unieke interpretatie van de kleur en de emoties die met elkaar verbonden zijn, is een voorbeeld van idiosyncratische betekenisgeving bij autisme.

"Basisrust", de behoefte van veel mensen met autisme aan een kalme, voorspelbare en gestructureerde omgeving om optimaal te kunnen functioneren. Deze term staat voor het belang van het creëren van een omgeving waarin prikkels en stressoren tot een minimum beperkt worden, waardoor iemand met autisme zich comfortabeler en meer ontspannen voelt. Lees meer

Een burn-out is een toestand van volledige uitputting, zowel lichamelijk als psychisch. Het wordt gekenmerkt door overweldigende vermoeidheid, cynisme, en een verminderd zelfvertrouwen met betrekking tot vaardigheden. Oorspronkelijk werd de term vooral geassocieerd met werkgerelateerde stress, maar tegenwoordig omvat het ook andere klachten zoals slaapproblemen, prikkelbaarheid, geheugen- en concentratieproblemen, somberheid, en angstklachten. Mensen met autisme spectrum stoornis (ASS) hebben vaak een vergrote kans op een burn-out bij aanhoudende stress. Dit kan te maken hebben met hun prikkelgevoeligheid, intensieve informatieverwerking, en moeite met sociale interacties. Bovendien delen mensen met autisme bepaalde persoonskenmerken met mensen die vatbaar zijn voor een burn-out, zoals perfectionisme, loyaliteit, en gedrevenheid. Deze eigenschappen kosten veel energie en kunnen leiden tot uitputting na een werkdag. Het is belangrijk om te benadrukken dat een burn-out geen officiële diagnose is, zoals autisme. Volgens de Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders (DSM-5) valt een burn-out, net als overspannenheid, onder de zogeheten aanpassingsstoornis. De symptomen van een burn-out kunnen echter ernstig zijn en hebben invloed op het dagelijks functioneren. Mensen met autisme moeten extra alert zijn op stress en tijdig hulp zoeken om een burn-out te voorkomen. Daarnaast gaan autisme en depressie of burn-out vaak samen. Door snelle overprikkeling en overbelasting zijn mensen met autisme eerder gevoelig voor depressieve klachten. Het is niet ongebruikelijk dat jongeren met autisme al voor hun 20e levensjaar symptomen van depressie ervaren. Het is daarom van groot belang dat mensen met autisme en hun omgeving alert zijn op signalen van overbelasting en tijdig professionele ondersteuning zoeken.

"Pervasieve ontwikkelingsstoornis", dit was een diagnose die werd gebruikt voor individuen die bepaalde kenmerken van autisme vertoonden maar niet voldeden aan de criteria voor andere stoornissen binnen het autismespectrum. De term PDD-NOS (Pervasive Development Disorder Not Otherwise Specified) betekent in het Nederlands: Pervasieve ontwikkelingsstoornis, niet anders omschreven. Deze diagnose wordt echter niet meer gebruikt en is gedeeltelijk vervangen door de bredere diagnose "Autisme Spectrum Stoornis."

"Inertie", in relatie tot autisme verwijst naar de neiging van mensen met autisme om soms moeite te hebben met het initiëren van nieuwe taken of het veranderen van hun routine. Dit kan te maken hebben met de behoefte aan voorspelbaarheid en structuur die vaak gepaard gaat met autisme. Het kan soms wat langer duren voordat iemand met autisme zich aanpast aan veranderingen of nieuwe situaties. Het is belangrijk om autismevriendelijk te zijn door geduldig en ondersteunend te zijn bij het helpen van iemand met autisme om met inertie om te gaan.

"Pragmatische communicatieve elementen", verwijzen naar naar de sociale aspecten van communicatie, waaronder: Beurtwisseling: Mensen met autisme kunnen moeite hebben met het herkennen van de juiste momenten om in een gesprek te spreken of te luisteren. Ze kunnen bijvoorbeeld moeite hebben om op hun beurt te wachten of juist onverwachts het gesprek overnemen. Oogcontact: Veel mensen met autisme hebben moeite met het maken en onderhouden van oogcontact tijdens een gesprek, wat in veel culturen als een belangrijk sociaal signaal wordt gezien. Non-verbale signalen: Ze kunnen moeite hebben met het begrijpen en omvattende van non-verbale signalen, zoals gezichtsuitdrukkingen, lichaamsstaal en gebaren. Empathie en contextgevoeligheid: Begrip van de emoties en behoeften van anderen in een sociale context kan onvermijdelijk zijn voor mensen met autisme.

"Paralinguïstische communicatieve elementen", hebben betrekking op de manier waarop iets wordt gezegd, los van de woorden zelf. Dit omvat zaken als: Toon en intonatie: Mensen met autisme kunnen moeite hebben met het begrijpen van de fundamentele veranderingen in toon en intonatie die emoties en intenties in spraak kunnen overbrengen. Ze kunnen moeite hebben om sarcasme of humor in het stemgeluid te herkennen. Volume en snelheid: Sommige mensen met autisme praten heel langzaam of heel snel, wat qua communicatie voor anderen lastig kan zijn. Pauzes en ritme: Ze kunnen moeite hebben met het begrijpen van het ritme van een gesprek, wat tot moeilijkheden kan leiden bij het inschatten van wanneer ze moeten reageren.